ΑΡΧΑΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ  ΓΛΩΣΣΑ

Α΄. Κείμενο: Ενότητα 3,   Η κατοχή της εξουσίας δεν εγγυάται την ευτυχία

Εἰ δέ σύ οἴει ὡς πλείω ἔχων τῶν ἰδιωτῶν κτήματα ὁ τύραννος διά τοῦτο καί πλείω ἀπ’ αὐτῶν εὐφραίνεται, οὐδέ τοῦτο οὕτως ἔχει, ὦ Σιμωνίδη, ἀλλ’ ὥσπερ οἱ ἀθληταί οὐχ ὅταν ἰδιωτῶν γένωνται κρείττονες, τοῦτ’ αὐτούς εὐφραίνει, ἀλλ’ ὅταν τῶν ἀνταγωνιστῶν ἥττους, τοῦτ’ αὐτούς ἀνιᾷ, οὕτω καί ὁ τύραννος οὐχ ὅταν τῶν ἰδιωτῶν πλείω φαίνηται ἔχων, τότ’ εὐφραίνεται, ἀλλ’ ὅταν ἑτέρων τυράννων ἐλάττω ἔχη, τούτῳ λυπεῖται· τούτους γάρ ἀνταγωνιστάς ἡγεῖται αὑτῷ τοῦ πλούτου εἶναι. Οὐδέ γε θᾶττόν τι γίγνεται τῷ τυράννῳ ἤ τῷ ἰδιώτῃ ὧν ἐπιθυμεῖ. Ὁ μέν γάρ ἰδιώτης οἰκίας ἤ ἀγροῦ ἤ οἰκέτου ἐπιθυμεῖ, ὁ δέ τύραννος ἤ πόλεων ἤ χώρας πολλῆς ἤ λιμένων ἤ ἀκροπόλεων ἰσχυρῶν [...] Ἀλλά μέντοι καί πένητας ὄψει οὐχ οὕτως ὀλίγους τῶν ἰδιωτῶν ὡς πολλούς τῶν τυράννων. Οὐ γάρ τῷ ἀριθμῷ οὔτε τά πολλά κρίνεται οὔτε τά ὀλίγα, ἀλλά πρός τάς χρήσεις· ὥστε τά μέν ὑπερβάλλοντα τά ἱκανά πολλά ἐστι, τά δέ τῶν ἱκανῶν ἐλλείποντα ὀλίγα. Τῷ οὖν τυράννῳ τά πολλαπλάσια ἧττον ἱκανά ἐστιν εἰς τά ἀναγκαῖα δαπανήματα ἤ τῷ ἰδιώτῃ.

                                                                                                                         Ξενοφῶν, Ἱέρων 4.6-9

Β΄: Ερωτήσεις

1. Να μεταφραστεί το κείμενο στα Νέα Ελληνικά (από Οὐδέ γε θᾶττόν έως ἤ τῷ ἰδιώτῃ).                                                                                        (4 μονάδες)

                                                                                                                    

2. α) ἀνιάω-ω: Να κλιθεί η οριστική Ενεστώτα μέσης φωνής και η οριστική Παρατατικού ενεργητικής φωνής.                                                                                                                                

            β)  πλείονα ή πλείω: Να αναγνωριστεί γραμματικά, να γραφεί στους τρεις βαθμούς

            και να  κλιθεί ο συγκριτικός βαθμός στο αρσενικό γένος και στους δύο αριθμούς. 

                                                                                                                  (4 μονάδες)

                                                                                                                 

3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι τύποι: οἰκίας, πολλῆς, πρός τάς χρήσεις, ἱκανά     

                                                                                                                            (4 μονάδες)                                                                                                                             

4. α)  Να γράψεις από μία πρόταση με κάθε μια από τις λέξεις:

                  ικανότητα, ταχυμεταφορά

            β) Να βρεις ομόρριζες λέξεις στα ν.ε. της λέξης: πόλις (τουλάχιστον τέσσερις)

                                                                                                                   (4 μονάδες)    

5. Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι τύραννοι σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ιέρωνα;